Jan von Langermann et al.
FULL PAPERS
[19] K. Yabu, S. Masumoto, S. Yamasaki, Y. Hamashima,
M. Kanai, W. Du, D. P. Curran, M. Shibasaki, J. Am.
Chem. Soc. 2001, 123, 9908–9909.
[20] J. M. Brunel, I. P. Holmes, Angew. Chem. Int. Ed. 2004,
43, 2752–2778.
[21] J. Albrecht, I. Jansen, M. R. Kula, Biotechnol. Appl.
Biochem. 1993, 17, 191–203.
[22] S. Q. Han, G. Q. Lin, Z. Y. Li, Tetrahedron: Asymmetry
1998, 9, 1835–1838.
[23] G. Q. Lin, S. Q. Han, Z. Y. Li, Tetrahedron 1999, 55,
3531–3540.
[24] E. L. Eliel, J. P. Freeman, Org. Synth. 1953, 33, 7–11.
[25] C. Feichter, K. Faber, H. Griengl, J. Chem. Soc. Perkin
Trans. 1 1991, 653–654.
Acknowledgements
This research was supported by the BMBF-Project -Biohy-
droform- (grant number: 0313402E). The authors also thank
the other members of the BMBF-Project for fruitful discus-
sions: Dr. Martina Pohl and Jan-Karl Guterl from the Insti-
tute for Molecular Enzymetechnology (IMET), University of
Düsseldorf at the Research Centre Jülich; Dr. Harald Wajant
from the University of Würzburg; Dr. Richard Wisdom, Dr.
Andreas Meudt and Dr. Matthias Helms from Archimica
GmbH, Frankfurt/Main and Hans-Georg Hennemann from
Julich Chiral Solutions GmbH, Jülich. The authors also
lich.com), for the wild-type hydroxynitrile lyase from Mani-
hot esculenta. Part of this work was also financially support-
ed by Fonds der Chemischen Industrie.
[26] V. J. Shorrock, M. Chartrain, J. M. Woodley, Tetrahe-
dron 2004, 60, 781–788.
[27] U. Kragl, U. Niedermeyer, M. R. Kula, C. Wandrey,
Ann. N. Y. Acad. Sci. 1990, 613, 167–175.
[28] W. F. Willeman, U. Hanefeld, A. J. J. Straathof, J. J.
Heijnen, Enzyme Microb. Technol. 2000, 27, 423–433.
[29] P. J. Gerrits, W. F. Willeman, A. J. J. Straathof, J. J. Heij-
nen, J. Brussee, A. van der Gen, J. Mol. Catal. B:
Enzym. 2001, 15, 111–121.
References
[1] R. J. H. Gregory, Chem. Rev. 1999, 99, 3649–3682.
[2] D. V. Johnson, H. Griengl, Chim. Oggi – Chem. Today
1997, 15, 9–13.
[3] M. Breuer, K. Ditrich, T. Habicher, B. Hauer, M. Kess-
eler, R. Stürmer, T. Zelinski, Angew. Chem. Int. Ed.
2004, 43, 788–824.
[4] M. North, Tetrahedron: Asymmetry 2003, 14, 147–176.
[5] M. H. Fechter, H. Griengl, Food Technol. Biotechnol.
2004, 42, 287–294.
[30] M. Bauer, R. Geyer, M. Boy, H. Griengl, W. Steiner, J.
Mol. Catal. B: Enzym. 1998, 5, 343–347.
[31] U. Hanefeld, A. J. J. Straathof, J. J. Heijnen, J. Mol.
Catal. B: Enzym. 2001, 11, 213–218.
[32] W. F. Willeman, R. Neuhofer, I. Wirth, P. Pçchlauer,
A. J. J. Straathof, J. J. Heijnen, Biotechnol. Bioeng.
2002, 79, 154–164.
[6] T. Daußmann, T. C. Rosen, P. Dünkelmann, Eng. Life
Sci. 2006, 6, 125–129.
[7] M. Sharma, N. N. Sharma, T. C. Bhalla, Enzyme
Microb. Technol. 2005, 37, 279–294.
[33] M. Bauer, R. Geyer, H. Griengl, W. Steiner, Food
Technol. Biotechnol. 2002, 40, 9–19.
[34] A. J. J. Straathof, Biotechnol. Bioeng. 2003, 83, 371–
375.
[35] U. Hanefeld, A. J. J. Straathof, J. J. Heijnen, Biochim.
Biophys. Acta – Protein Struct. Molec. Enzym. 1999,
1432, 185–193.
[36] M. Bauer, H. Griengl, W. Steiner, Enzyme Microb.
Technol. 1999, 24, 514–522.
[8] D. V. Johnson, H. Griengl, in: Advances in Biochemical
Engineering/Biotechnology, Vol. 63, (Ed.: T. Scheper),
Springer Verlag, Heidelberg, Berlin, 1999 .
[9] M. Schmidt, H. Griengl, in: Biocatalysis – from Discov-
ery to Application, Vol. 200, (Ed.: W.-D. Fessner),
Springer Verlag, Berlin, 1999, pp 193–226.
[10] H. Wajant, F. Effenberger, Biol. Chem. 1996, 377, 611–
617.
[11] S. Fçrster, J. Roos, F. Effenberger, H. Wajant, A. Spra-
uer, Angew. Chem. Int. Ed. Engl. 1996, 35, 437–439.
[12] H. Bühler, F. Effenberger, S. Fçrster, J. Roos, H.
Wajant, ChemBioChem 2003, 4, 211–216.
[13] H. Lauble, S. Fçrster, B. Miehlich, H. Wajant, F. Effen-
berger, Acta Crystallogr. Sect. D: Biol. Crystallogr.
2001, 57, 194–200.
[14] H. Lauble, B. Miehlich, S. Fçrster, C. Kobler, H.
Wajant, F. Effenberger, Protein Sci. 2002, 11, 65–71.
[15] H. Griengl, N. Klempier, P. Pçchlauer, M. Schmidt,
N. Y. Shi, A. A. Zabelinskaja-Mackova, Tetrahedron
1998, 54, 14477–14486.
[37] D. Costes, E. Wehtje, P. Adlercreutz, Enzyme Microb.
Technol. 1999, 25, 384–391.
[38] D. Costes, G. Rotcenkovs, E. Wehtje, P. Adlercreutz,
Biocatal. Biotransform. 2001, 19, 119–130.
[39] A. Glieder, R. Weis, W. Skranc, P. Poechlauer, I. Dre-
veny, S. Majer, M. Wubbolts, H. Schwab, K. Gruber,
Angew. Chem. Int. Ed. 2003, 42, 4815–4818.
[40] D. Michel, M. Witschard, M. Schlosser, Liebigs Ann. –
Recl. 1997, 517–519.
[41] M. F. Eckstein, M. Peters, J. Lembrecht, A. Spiess, L.
Greiner, Adv. Synth. Catal. 2006, 348,1591–1596.
[42] M. F. Eckstein, J. Lembrecht, J. Schumacher, W. Eber-
hard, A. Spiess, M. Peters, C. Roosen, L. Greiner, W.
Leitner, U. Kragl, Adv. Synth. Catal. 2006, 348,1597–
1604.
[16] E. Kiljunen, L. T. Kanerva, Tetrahedron: Asymmetry
1997, 8, 1551–1557.
[43] P. G. Gassman, J. J. Talley, Tetrahedron Lett. 1978,
3773–3776.
[17] H. Bühler, A. Bayer, F. Effenberger, Chem. Eur. J.
2000, 6, 2564–2571.
[44] U. Niedermeyer, M.-R. Kula, Angew. Chem. Int. Ed.
1990, 29, 386–387.
[18] M. C. K. Choi, S. S. Chan, K. Matsumoto, Tetrahedron
Lett. 1997, 38, 6669–6672.
1424
ꢀ 2007 Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA, Weinheim
Adv. Synth. Catal. 2007, 349, 1418 – 1424