Mononucleare Oxalamidinkomplexe von Kupfer(I), Palladium(II) und Ruthenium(II) durch gekoppelte Kation-/Anionkoordination
Ausbeute: 0.62 g (48 %). C40H46N6Cl2Ru (782,8) C 63,80 (61,37) H
6,26 (5,92) N 10,21 (10,74) %.
(p-Cymol)Ruthenium(chlorid)-bis(mesityl)-bis(p-tolyl)-
oxalamidin-chlorid (6)
3
1H-NMR (CD2Cl2): δ (ppm) ϭ 1,15 (d, JH-H ϭ 6,9 Hz, 6 H,
Bei der Reaktion von 0,43 g (0,70 mmol) [(p-Cymol)RuCl2]2 mit
-CH(CH3)2-Cymol), 2,17 (s, 3 H, -CH3-Cymol), 2,33; 2,37 (2 s,
6 H, -CH3-p-tolyl), 2,54 (m, 1 H, -CH(CH3)2-Cymol), 2,82 (m,
0,71 g (1,40 mmol) Bis(mesityl)-bis(p-tolyl)-oxalamidin H2C in
60 ml siedendem Toluol (1 h) und anschließendem Einengen der
Mutterlauge auf 20 ml wurde 6 als orangefarbenes Pulver erhalten.
Einkristalle wurden durch Umkristallisation aus heißem Toluol er-
halten. Ausbeute: 0,86 g (76 %). C44H52N4Cl2Ru (808,9) C: 65,39
8 H, -CH2-), 4,36; 4,46 (2 dAA’BB’,
3JH-H ϭ 6,2 Hz, je 2 H, -CH-
Cymol), 6,99 Ϫ 7,46 (m, 14 H, -CH-p-Tolyl ϩ -CH-Pyridyl), 8,39
3
(d, JH-H ϭ 5,9 Hz, 2 H, -H5-Pyridyl), 9,6 (sbreit, 2 H, -NH).
13C-NMR (CDCl3): δ (ppm) ϭ 19,2; 21,1; 21,5 (-CH3); 22,6
(-CH(CH3)2-Cymol), 30,9 (-CH(CH3)2-Cymol), 37,6; 44,2 (-CH2-),
84,5; 85,5 (-CH-Cymol), 100,9; 104,4 (-Cquart.-Cymol), 121,5; 123,1;
123,7; 125,5; 125,6; 128,5; 129,3; 130,3; 136,3; 137,0; 138,3; 149,5;
156,6 (-Caromat.), 158,8 (-CBrücke). MS (ESI in CH2Cl2 ϩ CH3OH):
m/z (%) ϭ 779 [M-ClϩCH3OH]ϩ (17), 747 [M-Cl]ϩ (100), 711
[M-2 Cl]ϩ (61), 477 [H3D]ϩ (4).
1
(ber. 65,33) H: 6,58 (6,48) N: 7,18 (6,93) %. H-NMR (400 MHz,
3
CD2Cl2): δ (ppm) ϭ 1,19 (d, JH-H ϭ 6,9 Hz, 6 H, -CH(CH3)2-
Cymol), 2,10; 2,15 (2s, 18 H, -CH3-Mesityl), 2,20 (s, 3 H, -CH3-
3
Cymol), 2,39 (s, 6 H, -CH3-Tolyl) 2,65 (m, JH-H ϭ 6,9 Hz, 1H,
-CH(CH3)2-Cymol), 4,21; 4,35 (2dAA’BB’,3JH-H ϭ 6,2 Hz, je 2 H,
-CH-Cymol), 6,43; 6,53 (2s, je 2 H, -CH-Mesityl), 6,78; 6,82
3
(2dAA’BB’,3JH-H ϭ 8,3 Hz, 6 H, -CH-Tolyl), 7,42 (d, JH-H
ϭ
8,1 Hz, 2 H, -CH-Tolyl), 11,41 (s, 2 H, -NH). 13C-NMR (400 MHz,
CD2Cl2): δ (ppm) ϭ 19,0 (-CH3-Tolyl), 19,5 (-CH3-Cymol), 19,6;
20,8 (-CH3-Mesityl), 22,6 (-CH(CH3)2-Cymol), 30,9 (-CH(CH3)2-
Cymol), 84,9; 85,1 (CH-Cymol), 100,6; 105,1 (Cquart.-Cymol),
121,4; 123,8; 128,5 (-CH-Tolyl), 128,7; 129,1 (-CH-Mesityl), 131,6;
134,4; 136,0; 136,3 (Cquart.) 137,1 (NH-C-Mesityl), 148,1 ( ϭ N-C-
Tolyl), 154,0 (C-Brücke). MS (ESI in THF): m/z (%) ϭ 773 [M-
Cl]ϩ (100), 738 [M-2Cl]ϩ (62). IR: 3231; 3177 cmϪ1 (ν˜NH).
(4,4Ј,4Љ-tri-t-butyl-terpyridin)-ruthenium(II)-chlorid-
tetra(p-tolyl)-oxalamidin-chlorid (9)
0,25 g (0,55 mmol) H2A, 0,34 g (0,55 mmol) [Ru(4,4Ј,4Љ-tri-t-butyl-
terpy)Cl3] und 1,5 ml Triethylamin wurden in 60 ml Ethanol sus-
pendiert und für 5 h am Rückfluss erhitzt. Die Farbe der Reak-
tionslösung schlug dabei von gelbbraun nach tiefviolett um. Das
Ethanol wurde am Rotationsverdampfer abdestilliert, der violette
Rückstand mit 50 ml Wasser versetzt und 12 h gerührt. Das Pro-
dukt wurde abfiltriert, mit Wasser und Hexan gewaschen und im
Vakuum getrocknet. Eine weitere Reinigung erfolgte durch Lösen
in Methylenchlorid und Versetzen mit n-Heptan bis zur beginnen-
den Kristallisation. Ausbeute: 0,47 g (84 %). C57H65N7Cl2Ru
(1020,2) C 66,46 (ber. 67,11) H 6,45 (6,42) N 9,42 (9,60) %.
[(p-Cymol)ruthenium(chlorid)-bis(mesityl)-bis(p-tolyl)-
oxalamidinat-palladium(II)-chlorid]2 (7)
In 20 ml Toluol wurden 0,44 g (0,54 mmol) des mononuclearen Ru-
theniumkomplexes 6 gelöst und zu einer Suspension von 0,17 g
(0,54 mmol) Pd(acac)2 in 20 ml Toluol gegeben. Die Reaktionsmi-
schung wurde5 h am Rückfluss erhitzt. Die entstandene klare rote
Lösung wurde auf 5 ml eingeengt und mit 10 ml n-Hexan versetzt.
Es wurde ein rotes Pulver erhalten, das aus wenig heißem
Toluol umkristallisiert wurde. Ausbeute: 0,32 g (65 %).
C88H100N8Cl4Pd2Ru2 (1826,6) C: 57,58 (ber. 57,86) H: 5,66 (5,52)
N: 6,38 (6,13) %.
1H-NMR (CD2Cl2, 400 MHz): δ (ppm) ϭ 1,48 (s, 27 H, -C(CH3)3-
terpy), 1,90; 2,00; 2,20; 2,27 (4 s, 3 H jedes, -CH3-p-Tolyl), 5,12 (d,
3
3JH-H ϭ 8,2 Hz, 2 H, -CH-p-Tolyl), 6,09 (d, JH-H ϭ 8,1 Hz, 2 H,
3
-CH-p-Tolyl), 6,33 (d, JH-H ϭ 8,3 Hz, 2 H, -CH-p-Tolyl), 6,50 (d,
3
3JH-H ϭ 8,3 Hz, 2 H, -CH-p-Tolyl), 6,91 (d, JH-H ϭ 8,3 Hz, 4 H,
3
-CH-p-Tolyl), 7,00 (d, JH-H ϭ 8,3 Hz, 2 H, -CH-p-Tolyl), 7,36 (d,
1H-NMR (CD2Cl2, 400 MHz):
δ (ppm) ϭ 1,17 (m, 12 H,
3
3JH-H ϭ 8,3 Hz, 2 H, -CH-p-Tolyl), 7,62 (d, JH-H ϭ 5,9 Hz, 2 H,
H5,5Љ-terpy), 7,81 (s, 2 H, H3Ј,5Ј-terpy), 7,93 (d, 4JH-H ϭ 1,9 Hz, 2 H,
H3,3Љ-terpy), 8,59 (d, 3JH-H ϭ 5,9 Hz, 2 H, H6,6Љ-terpy), 11,10; 11,27
(2 s, 2 H, -NH). 13C-NMR (CD2Cl2): δ (ppm) ϭ 20,6 ; 20,9 (-CH3-
p-Tolyl), 30,7; 31,0 (-CH3-terpy), 35,5; 35,6 (-C(CH3)3), 118,0 (-
C3Ј,5Ј-terpy), 119,4 (-C3,3Љ-terpy), 121,5; 122,9; 123,9 (-CH-p-Tolyl),
124,9 (-C5,5Љ-terpy), 126,0; 127,8; 128,4; 128,7 (-CH-p-Tolyl), 133,7;
133,8 (-Cquart.-p-Tolyl), 135,3; 135,4; (-Cquart.), 143,9; 145,0
(-Cquart.-p-Tolyl), 152,5 (-C6,6Љ-terpy), 153,1; 156,1; 157,7; 158,3;
159,3; 160,6 (-Cquart.). MS (ESI in THF): m/z (%) ϭ 983 [M-Cl]ϩ
(100).
-CH(CH3)2-Cymol), 1,85 (s, 12 H, p-CH3-Mesityl), 2,00 (s, 6 H,
-CH3-Cymol), 2,07 (s, 12 H, -CH3-Tolyl), 2,12; 2,16 (2 s, je 12 H,
-CH3-Mesityl), 2,51 (m, 2 H, -CH(CH3)2-Cymol), 3,84; 4,12 (2
dAA’BB’,3JH-H ϭ 5,8 Hz, je 4 H, -CH-Cymol), 6,02-6,15 (4 Signale,
8 H, -CH-Mesityl), 6,44 (s, 8 H, -CH-Tolyl), 6,60; 7,31 (2 dAA’B-
B’,3JH-H
ϭ
8,0 Hz, je 4 H, -CH-Tolyl). 13C-NMR (THF-d8,
400 MHz): δ (ppm) ϭ 19,3 (s, -CH3-Cymol), 19,6 (p-CH3-Mesityl),
20,8; 21,5 (2 s, -CH3-Tolyl/Mesityl), 22,8 (-CH(CH3)2-Cymol), 30,8
(-CH(CH3)2-Cymol), 81,4; 85,7 (-CH-Cymol), 99,9; 100,6 (Cquart.
-
Cymol), 123,7; 124,5; 125,6; 127,8; 128,5 (-CHaromat.), 129,3; 132,7;
133,7; 134,4; 149,1 (Cquart.), 164,3 (C-Brücke). MS (ESI in Toluol):
m/z (%) ϭ 1790 [M-Cl]ϩ (27), 773 [M-C34H36N4Cl3Pd2Ru]ϩ (100).
Wir danken der Deutschen Forschungsgemeinschaft und dem
Fonds der Chemischen Industrie für die finanzielle Unterstützung
dieser Arbeit.
(p-Cymol)ruthenium(II)-chlorid-bis-(2-ethyl-pyridyl)-
bis-(p-tolyl)-oxalamidin-chlorid (8)
Literatur
In 80 ml Toluol wurden 0.841 mmol (0.515 g) [Ru(p-Cymol)Cl2]2
und 3.33 mmol (1.585 g) H2D gelöst und 2 h unter Rückfluss er-
hitzt. Die anfänglich orange Lösung veränderte ihre Farbe nach
tiefrot. Die Lösung wurde auf etwa 20 ml eingeengt und an-
schließend ein hellbrauner Niederschlag filtriert. Der erhaltene
Feststoff wurde am Vakuum getrocknet, aus der Lösung wurden
die Kristalle für die Röntgenstrukturanalyse erhalten.
[1] P. Feeling, M. Döring, F. Knoch, R.Beckert, H. Görls, Chem.
Ber. 1995, 128, 405.
[2] M. Döhring, H. Görls, R. Beckert, Z. Anorg. Allg. Chem.
1994, 620, 551.
[3] M. Ruben, S. Rau, A. Skirl, K. Krause, H. Görls, D. Walther,
J. G. Vos, Inorg. Chim. Acta 2000, 303, 206.
Z. Anorg. Allg. Chem. 2003, 629, 2103Ϫ2112
zaac.wiley-vch.de
2003 WILEY-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA, 69451 Weinheim
2111