Direct Catalytic Asymmetric Mannich Reactions
Herein, we disclose a full account of our efforts in the
synthesis of functionalized R- and â-amino acids, â-lac-
tams, and amino alcohols using unmodified aldehydes as
nucleophilic donors and chiral pyrrolidine-based catalysts
in the direct asymmetric catalytic Mannich-type reaction.
Resu lts a n d Discu ssion
In recent years, optically active nonproteinogenic
amino acids have gained increased importance mainly
due to their implementation into peptide mimics and
isosteres, their utility as versatile chiral synthetic inter-
mediates, and due to the interest of pharmaceutical,
agrochemical, and food industries in these compounds.14
We deemed our proline-catalyzed Mannich-type reactions
a suitable strategy to accomplish a stereoselective entry
(5) (a) Saito, S.; Hatanaka, K.; Yamamoto, H. Tetrahedron 2001,
57, 875. (b) Davis, F. A.; Chao, B.; Rao, A. Org. Lett. 2001, 3, 3169. (c)
Mu¨ller, R.; Rottele, H.; Henke, H.; Waldmann, H. Chem. Eur. J . 2000,
6, 2032. (d) Palomo, C.; Oiarbide, M.; Gonzalez-Rego, M. C.; Sharma,
A. K.; Garcia, J . M.; Gonzalez, A.; Landa, C.; Linden, A. Angew. Chem.,
Int. Ed. 2000, 39, 1063. (e) Enders, D.; Oberbo¨rsch, S.; Adam, J . Synlett
2000, 644. (f) Davis, F. A.; Srirajan, V.; Fanelli, D. L.; Portonovo, P. J .
Org. Chem. 2000, 65, 7663. (g) Tang, T. P.; Ellman, J . A. J . Org. Chem.
1999, 64, 12. (h) Mu¨ller, R.; Goesmann, H.; Waldmann, H. Angew.
Chem., Int. Ed. 1999, 38, 184. (i) Zarghi, A.; Naimi-J amal, M. R.; Webb,
S. A.; Saidi, M. R.; Ipaktschi, J . Eur. J . Org. Chem. 1998, 197. (j)
Kambara, T.; Hussein, A.; Fujieda, H.; Iida, A.; Tomioka, K. Tetra-
hedron Lett. 1998, 39, 9055. (k) Enantioselective Synthesis of â-Amino
Acids; J uaristi, E., Ed.; Wiley-VCH: New York, 1997. (l) Vinkovic, V.;
Sunjic, V. Tetrahedron 1997, 53, 689. (m) Davis, F. A.; Szewczyk, J .
M.; Reddy, R. E. J . Org. Chem. 1996, 61, 2222. (n) Enders, D.; Ward,
D.; Adam, J .; Raabe, G. Angew. Chem., Int. Ed. Engl. 1996, 35, 981.
(o) Arend, M.; Risch, N. Angew. Chem., Int. Ed. Engl. 1995, 34, 2639.
(p) Ishihara, K.; Miyata, M.; Hattori, K.; Tada, T.; Yamamoto, H. J .
Am. Chem. Soc. 1994, 116, 10520. (q) Risch, N.; Esser, A. Liebigs Ann.
Chem. 1992, 233. (r) Corey, E. J .; Decicco, C. P.; Newbold, R. C.
Tetrahedron Lett. 1991, 32, 5287. (s) Evans, D. A.; Urpi, F.; Somers,
T. C.; Clark, J . S.; Bilodeau, M. T. J . Am. Chem. Soc. 1990, 112, 8215.
(t) Yamada, T.; Suzuki, H.; Mukaiyama, T. Chem. Lett. 1987, 2, 293.
(u) Shibasaki, M.; Ishida, Y.; Iwasaki, G.; Iimori, T. J . Org. Chem. 1987,
52, 3488. (v) Kober, R.; Papadopoulus, K.; Miltz, W.; Enders, D.;
Steglich, W.; Reuter, H.; Puff, H. Tetrahedron 1985, 41, 1693. (w)
Seebach, D.; Betschart, C.; Schiess, M. Helv. Chim. Acta 1984, 67, 1593.
(6) (a) Kobayashi, S.; Matsubara, R.; Kitagawa, H. Org. Lett. 2002,
4, 143. (b) Dudding, T.; Hafez, A. M.; Taggi, A. E.; Wagerle, T. R.;
Lectka, T. Org. Lett. 2002, 4, 387. (c) Ferraris, D.; Young, B.; Cox, C.;
Dudding, T.; Drury, W. J ., III; Ryzhkov, L.; Taggi, A. E.; Lectka, T. J .
Am. Chem. Soc. 2002, 124, 67. (d) Kobayashi, S.; Ishitani, H.;
Yamashita, Y.; Ueno, M.; Shimizu, H. Tetrahedron 2001, 57, 861. (e)
Komoto, I.; Kobayashi, S. Chem. Commun. 2001, 1842. (f) Ishitani,
H.; Ueno, M.; Kobayashi, S. J . Am. Chem. Soc. 2000, 122, 8180. (g)
Xue, S.; Yu, S.; Deng, Y.; Wulff, W. D. Angew. Chem., Int. Ed. 2001,
40, 2271. (h) Hussein, M. A.; Iida, A.; Tomioka, K. Tetrahedron 1999,
55, 11219. (i) Kambara, T.; Tomioka, K. Chem. Pharm. Bull. 1999,
47, 720. (j) Ferraris, D.; Dudding, T.; Young, B.; Drury, W. J ., III;
Lectka, T. J . Org. Chem. 1999, 64, 2168. (k) Fujii, A.; Hagiwara, E.;
Sodeoka, M. J . Am. Chem. Soc. 1999, 121, 5450. (l) Tomioka, K.;
Fujieda, H.; Hayashi, S.; Hussein, M. A.; Kambara, T.; Nomura, Y.;
Motomu, K.; Koga, K. Chem. Commun. 1999, 715. (m) Hagiwara, E.;
Fujii, A.; Sodeoka, M. J . Am. Chem. Soc. 1998, 120, 2474. (n) Ferraris,
D.; Young, B.; Dudding, T.; Lectka, T. J . Am. Chem. Soc. 1998, 120,
4548. (o) Ferraris, D.; Young, B.; Cox, C.; Drury, W. J ., III; Dudding,
T.; Lectka, T. J . Org. Chem. 1998, 63, 6090. (p) Kobayashi, S.; Ishitani,
H.; Ueno, M. J . Am. Chem. Soc. 1998, 120, 431. (q) Kambara, T.;
Hussein, M. A.; Fujieda, H.; Iida, A.; Tomioka, K. Tetrahedron Lett.
1998, 39, 9055. (r) Ishitani, H.; Ueno, M.; Kobayashi, S. J . Am. Chem.
Soc. 1997, 119, 7153. (s) Fujieda, H.; Kanai, M.; Kambara, T.; Iida,
A.; Tomioka, K. J . Am. Chem. Soc. 1997, 119, 2060. (t) Ishihara, K.;
Miyata, M.; Hattori, K.; Yamamoto, H. J . Am. Chem. Soc. 1994, 116,
10520. (u) Kobayashi, S.; Matsubara, R.; Nakamura, Y.; Kitagawa, H.;
Sugiura, M. J . Am. Chem. Soc. 2003, 125, 2507.
(8) (a) Sakthivel, K.; Notz, W.; Bui, T.; Barbas, C. F., III J . Am.
Chem. Soc. 2001, 123, 5260. (b) List, B.; Lerner, R. A.; Barbas, C. F.,
III J . Am. Chem. Soc. 2000, 122, 2395. (c) Notz, W.; List, B. J . Am.
Chem. Soc. 2000, 122, 7386. (d) Co´rdova, A.; Notz, W.; Barbas, C. F.,
III J . Org. Chem. 2002, 67, 301. (e) Bui, T.; Barbas, C. F., III
Tetrahedron Lett. 2000, 41, 6951. (f) Chowdari, N. S.; Ramachary, D.
B.; Cordova, A.; Barbas, C. F., III Tetrahedron Lett. 2002, 43, 9591.
(g) Chowdari, N. S.; Ramachary, D. B.; Barbas, C. F., III Org. Lett.
2003, 5, 1685.
(9) (a) Betancort, J . M.; Sakthivel, K.; Thayumanavan, R.; Barbas,
C. F., III Tetrahedron Lett. 2001, 42, 4441. (b) Betancort, J . M.; Barbas,
C. F., III Org. Lett. 2001, 3, 3737. (c) Tanaka, F.; Thayumanavan, R.;
Barbas, C. F., III J . Am. Chem. Soc. 2003, 125, 8523.
(10) (a) Thayumanavan, R.; Dhevalapally, B.; Sakthivel, K.; Tanaka,
F.; Barbas, C. F., III Tetrahedron Lett. 2002, 43, 3817. (b) Ramachary,
D. B.; Chowdari, N. S.; Barbas, C. F., III Tetrahedron Lett. 2002, 43,
6743. (c) Ramachary, D. B.; Chowdari, N. S.; Barbas, C. F., III Angew.
Chem., Int. Ed. 2003, 42, 4233. Our strategy is complementary to
organocatalytic Diels-Alder reactions developed recently wherein R,â-
unsaturated carbonyl compounds are activated as dienophiles in a
LUMO-lowering strategy based on iminium ion formation. See: (d)
Ahrendt, K. A.; Borths, C. J .; MacMillan, D. W. C. J . Am. Chem. Soc.
2000, 122, 4243. (e) Northrup, A. B.; MacMillan, D. W. C. J . Am. Chem.
Soc. 2002, 124, 2458.
(11) (a) Notz, W.; Sakthivel, K.; Bui, T.; Zhong, G.; Barbas, C. F.,
III Tetrahedron Lett. 2001, 42, 199. For preliminary results of this
account, see also: (b) Co´rdova, A.; Notz, W.; Zhong, G.; Betancort, J .
M.; Barbas, C. F., III J . Am. Chem. Soc. 2002, 124, 1842. (c) Co´rdova,
A.; Watanabe, S.; Tanaka, F.; Notz, W.; Barbas, C. F., III J . Am. Chem.
Soc. 2002, 124, 1866.
(12) For complementary results from work contemporaneous with
ours, see: (a) List, B.; Pojarliev, P.; Biller, W. T.; Martin, H. J . J . Am.
Chem. Soc. 2002, 124, 827. (b) List, B. J . Am. Chem. Soc. 2000, 122,
9336.
(13) Asymmetric Mannich-type reactions with unmodified ketones
or nitroalkanes employing a metal-based catalyst have been reported.
See: (a) J uhl, K.; Gathergood, N.; J ørgensen, K. A. Angew. Chem., Int.
Ed. 2001, 40, 2995. (b) Knudsen, K. R.; Risgaard, T.; Nishiwaki, N.;
Gothelf, K. V.; J ørgensen, K. A. Angew. Chem., Int. Ed. 2001, 40, 2992.
(c) Yamasaki, S.; Iida, T.; Shibasaki, M. Tetrahedron 1999, 55, 8857.
(d) Yamada, K.; Harwood, S. J .; Gro¨ger, H.; Shibasaki, M. Angew.
Chem., Int. Ed. 1999, 38, 3504. (e) Yamasaki, S.; Iida, T.; Shibasaki,
M. Tetrahedron Lett. 1999, 40, 307. (f) Trost, B. M.; Terrell, L. R. J .
Am. Chem. Soc. 2003, 125, 338. (g) Yamada, K.; Moll, G.; Shibasaki,
M. Synlett 2001, Special Issue, 980. (h) Matsunaga, S.; Kumagai, N.;
Harada, S.; Shibasaki, M. J . Am. Chem. Soc. 2003, 125, 4712.
(14) For examples, see: (a) Steurer, S.; Podlech, J . Eur. J . Org.
Chem. 2002, 899. (b) LeTiran, A.; Stables, J . P.; Kohn, H. Bioorg. Med.
Chem. 2001, 9, 2693. (c) Solladie, N.; Hamel, A.; Gross, M. Tetrahedron
Lett. 2000, 41, 6075. (d) Steurer, S.; Podlech, J . Org. Lett. 1999, 1,
481. (e) Gossage, R. A.; J astrzebski, J . T. B. H.; Van Ameijde, J .;
Mulders, S. J . E.; Brouwer, A. J .; Liskamp, R. M. J .; Van Koten, G.
Tetrahedron Lett. 1999, 40, 1413. (f) Corey, E. J .; Noe, M. C.; Xu, F.
Tetrahedron Lett. 1998, 39, 5347. (g) Porte, A. M.; van der Donk, W.
A.; Burgess, K. J . Org. Chem. 1998, 63, 5262. (h) Easton, C. J .; Hutton,
C. A. Synlett 1998, 457. (i) Bitan, G.; Muller, D.; Kasher, R.; Gluhov,
E. V.; Gilon, C. J . Chem. Soc., Perkin Trans. 1 1997, 1501. (j) Smith,
A. B., III; Benowitz, A. B.; Favor, D. A.; Sprengeler, P. A.; Hirschmann,
R. Tetrahedron Lett. 1997, 38, 3809. (k) Kress, M. H.; Yang, C.; Yasuda,
N.; Grabowski, E. J . J . Tetrahedron Lett. 1997, 38, 2633. (l) Denmark,
S. E.; Hurd, A. R.; Sacha, H. J . J . Org. Chem. 1997, 62, 1668. (m)
Zwanenburg, B.; Thijs, L. Pure Appl. Chem. 1996, 68, 735. (n) Easton,
C. J .; Roselt, P. D.; Tiekink, E. R. T. Tetrahedron 1995, 51, 7809. (o)
Kohn, H.; Sawhney, K. N.; LeGall, P.; Robertson, D. W.; Leander, J .
D. J . Med. Chem. 1991, 34, 2444. (p) Tsuboyama, S.; Miki, S.;
Chijimatsu, T.; Tsuboyama, K.; Sakurai, T. J . Chem. Soc., Dalton
Trans. 1989, 2359. (q) Kohn, H.; Conley, J . D. Chem. Br. 1988, 24,
231. (r) Adlington, R. M.; Baldwin, J . E.; Basak, A.; Kozyrod, R. P. J .
Chem. Soc., Chem. Commun. 1983, 944. (s) Herscheid, J . D. M.; Nivard,
R. J . F.; Tijhuis, M. W.; Scholten, H. P. H.; Ottenheijm, H. C. J . J .
Org. Chem. 1980, 45, 1880. (t) Pellarini, F.; Pantarotto, D.; Da Ros,
T.; Giangaspero, A.; Tossi, A.; Prato, M. Org. Lett. 2001, 3, 1845
(7) (a) Wagner, J .; Lerner, R. A.; Barbas, C. F., III Science 1995,
270, 1797. (b) Bjo¨rnestedt, R.; Zhong, G.; Lerner, R. A.; Barbas, C. F.,
III J . Am. Chem. Soc. 1996, 118, 11720. (c) Zhong, G.; Hoffmann, T.;
Lerner, R. A.; Danishefsky, S.; Barbas, C. F., III J . Am. Chem. Soc.
1997, 119, 8131. (d) Barbas, C. F., III; Heine, A.; Zhong, G.; Hoffmann,
T.; Gramatikova, S.; Bjo¨rnestedt, R.; List, B.; Anderson, J .; Stura, E.
A.; Wilson, I. A.; Lerner, R. A. Science 1997, 278, 2085. (e) Hoffmann,
T.; Zhong, G.; List, B.; Shabat, D.; Anderson, J .; Gramatikova, S.;
Lerner, R. A.; Barbas, C. F., III J . Am. Chem. Soc. 1998, 120, 2768. (f)
Zhong, G.; Shabat, D.; List, B.; Anderson, J .; Sinha, S. C.; Lerner, R.
A.; Barbas, C. F., III Angew. Chem., Int. Ed. 1998, 37, 2481. (g) Sinha,
S. C.; Barbas, C. F., III; Lerner, R. A. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A.
1998, 95, 14603. (h) List, B.; Lerner, R. A.; Barbas, C. F., III Org. Lett.
1999, 1, 59. (i) List, B.; Shabat, D.; Zhong, G.; Turner, J . M.; Li, A.;
Bui, T.; Anderson, J .; Lerner, R. A.; Barbas, C. F., III J . Am. Chem.
Soc. 1999, 121, 7283. (j) Zhong, G.; Lerner, R. A.; Barbas, C. F., III
Angew. Chem., Int. Ed. 1999, 38, 3738. (k) Tanaka, F.; Barbas, C. F.,
III Chem. Commun. 2001, 769. (l) Tanaka, F.; Kerwin, L.; Kubitz, D.;
Lerner, R. A.; Barbas, C. F., III Bioorg. Med. Chem. Lett. 2001, 11,
2983. (m) Tanaka, F.; Barbas, C. F., III J . Am. Chem. Soc. 2002, 124,
3510. (n) Tanaka, F.; Lerner, R. A.; Barbas, C. F., III J . Am. Chem.
Soc. 2000, 122, 4835.
J . Org. Chem, Vol. 68, No. 25, 2003 9625